داریوش فرهنگ: «ابن زیاد» آغازگر نقش‎های منفی‎ام بود

داریوش فرهنگ را با «افسانه سلطان و شبان» می‌شناسند؛ سریالی که در آن به محبوبیت زیادی دست پیدا کرد و فرهنگ در مقام کارگردان نقش بسزایی در آن ایفا کرد.

بعد از آن فرهنگ «رز زرد» را به سینما تقدیم کرد، فیلمی که سینمای ایران کمتر به چشم خود دیده بود. اما علاوه بر کارگردانی آثار گوناگون، مخاطبان تلویزیون و سینما داریوش فرهنگ را به خاطر نقش آفرینی‌هایش می شناسند و در نظر اکثر مردم، داریوش فرهنگ بازیگر بهتری‌ است و دوست دارند که در قاب تلویزیون و یا پرده نقره‌ای سینما به صورت بازیگر دیده شود. او در نقش‌های تاریخی بسیاری بازی کرده است که یکی از آن‌ها، نقش ابن زیاد در سریال «معصومیت از دست رفته» است. 

به بهانه بازپخش مجموعه تلویزیونی «معصومیت از دست رفته» از شبکه آی‌فیلم عربی، به سراغ این بازیگر رفتیم تا از حال و هوای آن نقش مطلع شویم؛ که در ادامه این گفت‌وگو را می خوانید:

آقای فرهنگ، از نقش «ابن زیاد» در سریال «معصومیت از دست رفته» برای ما بگویید. به نظرم پذیرفتن این نقش به دلیل شخصیت اصلی‌اش کمی سخت باشد.

من را به یاد دوران خوبی انداختید. خُب خیلی سخته که آدم نقش کسی رو بازی کند که منفور مردمان است و سخت‌تر اینکه بخواهد به خودش بقبولاند که این نقش را خوب بازی کند. اولش نمی‌خواستم آن را بپذیرم ولی وقتی فیلمنامه را خواندم، خیلی برایم جذاب بود. خاطرتون هست من چه نقشی داشتم؟ نقش یکی از پرسوناژهای منفی و منفور جامعه اسلام بود.

وقتی آن نقش به من پیشنهاد شد، با خودم گفتم می‌روم با کارگردان کار که داوود میرباقری بود، مسائلم را در مورد این نقش عنوان می‌کنم. به داود میرباقری گفتم، دو سه تا نکته دارم که اگر نکات من رو حل کنید، من آن را بازی می‌کنم. یکی از مسائل و نکات من این بود که با دید و تعصب امروز به دیروز نگاه نکنیم که بعد از این حرفم میرباقری به فکر فرو رفت، یعنی من می‌خواستم آن دوران را در نظر بگیریم.

خُب ببینید آن دوران هم ابن زیاد بود و هم آزادمردی مثل امام حسین (ع)؛ خیلی‌های دیگر نیز بودند که هرکدام هویت و شخصیت اجتماعی داشتند و نمی‌شود این هویت را در نظر نگرفت. اگر بخواهیم با تعصب نگاه کنیم باید از ابن زیاد تصویری ارائه کنیم که مثل تصویر دیو است که روی پرده خوانی‌ها هست. من در نظر داشتم در نقش ابن زیاد بیشتر به سمت مفهوم بروم.

یعنی عوامل سریال می‌خواستند چهره شما را در آن نقش با گریم خاصی درآورند؟

بله. آقای عبدالله اسکندری گریمور آن سریال بودند که تصمیم داشتند من رو کچل کنند و فک عجیبی برایم بگذارند که من دوست نداشتم و به نظرم کار پیش پا افتاده‌ای است اما وقتی نکاتم را مطرح کردم و گفتم که می‌خواهم نقشم را اینطور بازی کنم، داوود میرباقری و عبدالله اسکندری تمام گریمی را که طراحی و آماده کرده بودند، از پنجره بیرون انداختند.

بروز شخصیت درونی ابن زیاد آن هم بدون گریم خاصی، سخت‌تر نبود؟

درست است. بعد از برطرف شدن مشکلاتم، حالا می‌خواستم، نقش منفی را جذاب کنم، چون نقش های منفی در فیلم، سریال، تئاتر و حتی رُمان هر چقدر جذاب تر باشد آن کار بهتر می‌شود و یادم می‌آید در آن زمان قهرمانان مثبت ما خیلی ساده و مثبت شدند و تبدیل به یک سری آدم هایی شده بودند که فقط نصیحت می‌کنند. همانطور هم که می‌دانید، من در انتخاب‌های کاری‌ام خیلی وسواس دارم و سعی می‌کنم کم کار کنم، اما انتخاب مناسب داشته باشم و برای من چه چیز جذابتر از این نقش؛ پس من تمام تلاشم را برای خوب درآمدن نقش ابن زیاد کردم.

اگر اشتباه نکنم، قبل از ابن زیاد نقش منفی کم بازی کرده بودید، درست است؟

این رویه انتخاب نقش منفی برای من بعد از نقش ابن زیاد مُد شد و کارگردانان این جرأت را به خودشان دادند که به من پیشنهاد نقش منفی بدهند. بعد از «معصومیت از دسته رفته» چند فیلم و سریال با نقش منفی بازی کردم و آخرین نقش منفی‌ سینمایی‎ام در فیلم «محمد رسول الله(ص)» بود، که در نقش ابوسفیان برای آقای مجید مجیدی بازی کردم. در آن فیلم هم آن تصویر عمومی و عامیانه و سخت پسند نقش منفی را بازی نکردم بلکه با واقعیت آن دوران خواستم بازی کنم. آن موقع به گواه مردمان و خودم شخصیت جذابی از آب در آمد.

خُب بازی به جای این پرسوناژ به گفته خودتان سخت بود. خاطره‌ای دارید از آن روزها؟

وقتی در صحنه‌ای که ابن زیاد بلا تشبیه به جای امام حسین (ع) با نقاب وارد کوفه می‌شود تا مردم او را نشناسند، وقتی روی تخت می‌نشیند و زمان آن می‌رسد که نقاب را بردارد من خود نیز ترسیده بودم. آن ترس هنوز یادم هست.

شما آثاری مثل «دو فیلم با یک بلیط»، «تولدی دیگر»، «رز زرد» و خیلی از آثار سینمایی و تلویزیونی را کارگردانی کرده‌اید، اما این روزها کمتر در مقام کارگردان حضور دارید.

ساختن کاری که دقیق باشد و حرف تازه‌ای برای گفتن داشته باشد سخت و زمان‌بر است و ترجیح می‌دهم اگر قرار باشد کاری بسازم، به بهترین شکل آن را انجام دهم.

به عنوان آخرین سوال، این روزها مشغول چه کاری هستید؟

من امسال دو سریال «نفس» و «در جست‌وجوی آرامش» را بازی کردم و چندین فیلمنامه در دست دارم که هنوز به انتخاب قطعی نرسیدم.

*مصاحبه‌کننده: هانیه خاوری برای وبسایت آی‌فیلم (مهر ۱۳۹۶)